از آیۀ 124 تا پایان آیۀ 127 پیرامون یک موضوع خاص صحبت می‌کند. از دو گروه از مردمان یاد می‌کند؛ گروهی که هربار که سوره‌یی نازل می‌شود، بر ایمانشان افزوده می‌شود، و دسته‌یی که در دلهاشان مرض است و در قبال نزول هرسوره، پلیدیِ دلهاشان افزون می‌گردد و در حال کفر از دنیا می‌روند.
در آیۀ 125 از آزمون هم‌اینان در هرسال، و یکی دو بار سخن می‌گوید. یکی دو بار مثل سایر اعدادی است که در قرآن کریم مذکور است، که قریب به اتفاق آنها عدد برای شمارش نیست، بلکه اعداد تنبیهی و تشریحی است که یا نماد قلت است یا کَثرت. و در این آیه خدای‌تعالی می‌فرماید: چرکین‌دلان و پلیدان، به حداقلِ آزمون‌های پیشِ روشان عنایتی نکرده‌اند!!
نه اینکه این آزمون‌ها مخصوص آنها باشد، نه! بلکه امتحان‌هایی است که پیوسته و حداقل سالی یکی دو بار، و به صورت پیوسته در هرسال و در طول زمان، برای عموم مردمان رخ می‌نماید. بعضی از مردمان، که اندک هم هستند، عبرت می‌گیرند و در چسباندن خود به راهِ منتهی به سدرةالمنتهيٰ، مجاهَدَت بلیغ می‌نمایند و از پروردگارشان خوف و خشیت می‌گیرند و دچار اشفاق می‌شوند. بیم و هراس و ترس و دلهره از کاستی‌ها در آزمون‌های الهی. امتحان، مخصوصاً برای شاگردانی که خواسته‌اند بهترین امتیاز را بدست آورند، کلاً دلهره‌آور است. چون هم پای آبرو در میان است و هم نشاط موفقیت و تعالی و پیشرفت!!
گروه دیگر از مردمان، که بیشترین هم هستند، هیچ توجهی به رخدادهای آزمون‌صفت ندارند. و بی هیچ توجهی به عذاب یا آزمون‌های پیشِ رو در نزدیک یا دوردست، راه غلط خود را، که بسی سودآور هم هست البته در مادیات دنیا، ادامه می‌دهند. و چون دلهاشان بیمار است، درک سلامت نفس نکنند، که اگر حتی برای لحظه‌یی بخود می‌آمدند، راه بازگشت و توبه را به سوی خدای‌تعالی در پیش می‌گرفتند. اما کار ایشان برعکس است. یعنی همان فرودآمدن هرسوره، پلیدی بر پلیدی‌هاشان افزوده است. و نزول آن را به استهزاء گرفته‌اند. زیرا مردمانی هستند که تفقه نمی‌کنند و به عمق مطالب نمی‌رسند. ازینرو خدای متعال هم دلهاشان را کلاً منصرف از حق ساخته است. و این همه از اختیار بشر در انتخاب خوب یا بد، نشأت گرفته است.
آیات مشابه و مفسر دیگر از این قرارند:
«أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ» (عنکبوت 2)
«وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ» (بقره 155)
«وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّىٰ نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ» (محمد 31)
«... وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ ...» (بقره 102)
«يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِن قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَٰذَا فَخُذُوهُ وَإِن لَّمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَمَن يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَن تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَٰئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ» (مائده 41)
«قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا / فَلَمْ يَزِدْهُمْ دُعَائِي إِلَّا فِرَارًا / وَإِنِّي كُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ وَاسْتَغْشَوْا ثِيَابَهُمْ وَأَصَرُّوا وَاسْتَكْبَرُوا اسْتِكْبَارًا» (نوح 5 تا 7)
«وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا» (اسراء 82)
«... وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم مَّا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا ...» (مائده 64 و 68)
«وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَٰذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُوا وَمَا يَزِيدُهُمْ إِلَّا نُفُورًا» (اسراء 41)
«وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِّأَنفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ» (آل عمران 178)
«فَمَن يُرِدِ اللَّهُ أَن يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ» (انعام 125)
«إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا» (کهف 7)
«كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ» (انبیاء 35)
«وَقَطَّعْنَاهُمْ فِي الْأَرْضِ أُمَمًا مِّنْهُمُ الصَّالِحُونَ وَمِنْهُمْ دُونَ ذَٰلِكَ وَبَلَوْنَاهُم بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» (اعراف 168)
و آخرین آیه در این زمینه، 186 آل عمران است که در باب آزمونِ پیوستۀ اهل ایمان می‌فرماید:
«لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»
